Marathonflits: Hollandse Hightech folklore in Winterswijk en Noordlaren

Het zal niemand ontgaan zijn dat de schaatskoorts vorige week een hoogtepunt kende. In huize Van Koppen brengen enkele graden vorst al opgewonden blosjes teweeg, laat staan het woord ‘natuurijs’…  Wat het precies is, valt niet te omschrijven maar er bestaat geen magischer gevoel dan schaatsen op krakend, hard, glad, zwart natuurijs. Na de laatste Elfstedentocht op tv gezien te hebben wist ik het zeker: ik wil zo goed leren schaatsen dat ik ook ooit zo’n tocht zal kunnen volbrengen. Ziehier de geboorte van een marathonschaatser! Ook al is die Elfstedentocht er dan nog nooit van gekomen, de liefde voor de schaatsmarathon is er niet minder om geworden.

Toen vorige week het kwik ging dalen, kwamen al snel berichten over een mogelijke marathon op natuurijs. Zo het kunnen? Zoja, waar? Veenoord, Haaksbergen, Burgum, Noordlaren of nieuwkomer Winterswijk? Dit is altijd een wedstrijd om een wedstrijd. Uiteindelijk kwam dinsdagochtend om 10.00 uur verlossend nieuws: de eer om de eerste marathon op natuurijs te organiseren was toebedeeld aan Winterswijk, waar knappe koppen met moderne technieken een fenomenale ijsvloer neergelegd hadden. Daar ging dus de vlag uit en werd een leger aan vrijwilligers opgetrommeld om dit evenement binnen 7 uur uit de grond te stampen.

Wat moet er dan zoal gebeuren? Er moeten vooral heel veel spullen moeten er komen: dranghekken, boarding, verlichting, juryapparatuur, geluidsapparatuur, etc. Maar ook moet er kleedruimte, inschrijfruimte, ‘koek en zopie’, een podium, parkeergelegenheid en nog veel meer opgetuigd worden. Laten we ook de deelnemers niet vergeten die vanuit verschillende windhoeken en vanaf diverse werkplekken moesten komen reizen. Een aantal marathonschaatsers zoals Jorrit, Gary, Marijke of Irene, is full-prof, maar de meeste schaatsers in het marathonpeloton hebben gewoon een baan of studie. Dit geldt ook voor onze DKIJV-ers in de Topdivisie: Roel Boek, bewegingswetenschapper in Amsterdam, en Veerle van Koppen, student in Groningen. Zij moesten dinsdagochtend letterlijk alles uit hun handen laten vallen om in Winterswijk mee te kunnen doen aan deze heroïsche hectiek, maar deden dit uiteraard met alle plezier.

De eerste marathon op natuurijs is immers een prachtig folkloristisch evenement dat wij zelf ook met eigen ogen wilden aanschouwen. Zo kwam het dat wij na een autorit van ruim 2,5 uur gehuld in skibroeken en moonboots op het terrein van een ijsclub van Winterswijk een oranje Unox op het hoofd geplant kregen. De geur van warme chocomel en glühwein dreef ons tegemoet evenals de gezellige deuntjes van Winterswijks dweilorkest ”Van Toeten noch Bloazen”; de avond kon nu al niet stuk. Rond 18.45 kwamen de dames van de Topdivisie vanuit de kleedkamer bibberend aanwandelen met de schaatsen in de hand. Gezusterlijk naast elkaar op smalle bankjes moesten de dames hun schaatsen aantrekken terwijl zij links en rechts geïnterviewd werden door de NOS, RTL, SBS, RTV Oost, Noord of Studio Sport. Deze ene dag stonden zij in het middelpunt van het landelijke nieuws.

Over naar de kern van dit verhaal: de wedstrijden. Het ijs was zo goed dat het unieke van een natuurijswedstrijd niet af te lezen viel aan het verloop van de wedstrijden. Behalve dan dat alle rijders net een tikje nerveuzer, scherper en gretiger dan anders waren. Sommige stukken van de baan leken wellicht smaller door het ontbreken van een binnenboarding en de schaduwen die de sfeervolle verlichting hier en daar op het ijs wierp. Dit alles maakte het bij de dameswedstrijd een spannende wedstrijd waarbij veel werd aangevallen, maar het niemand lukte om een grote voorsprong te pakken op het peloton. Ook Veerle niet die toch geregeld voorin te vinden was. In de massasprint bleek andermaal de grote klasse van Marijke Groenewoud die met overmacht de beste was. Veerle werd uiteindelijk 20^e van ca. 60 deelneemsters. Bij de herenwedstrijd, die wij minder goed konden volgen omdat dochterlief moest worden ontdooid, werd er eveneens hard gekoerst en waren en talloze aanvalspogingen. Bij veel uitlooppogingen was Roel betrokken, hij is echt een aanvallende rijder die het kopwerk niet schuwt. Het was geweldig om te zien hoe hij en zijn ploeg Port of Amsterdam zich staande houden tussen de profs van Jumbo, Reggeborgh en Zaanlander. Helaas lukte het hem niet om mee te zitten in de definitieve ontsnapping van 8 rijders die een ronde wisten te pakken en eindigde hij op de 48^e plaats van de 74 mannen. Geen loon naar werken voor Roel in een mooie wedstrijd die uiteindelijk wel gewonnen moest worden door Harm Visser, al het hele seizoen de rapste man in de eindsprint.

Tijd om ter plaatse nog lang na te praten over de wedstrijden was er niet, want we hadden allemaal nog een flinke reis huiswaarts voor de boeg. Roel weer terug naar Amsterdam, Veerle terug naar Groningen en wij naar het Westland. Onderweg naar huis en later in bed konden wij uiteraard wel namijmeren over de prachtige avond. Roel en Veerle natuurlijk niet, zij waren ongetwijfeld al aanvalsplannen aan het smeden voor de volgende dag als de 2^e natuurijs marathon in Noordlaren verreden zou worden. Je moet er maar de energie voor hebben…

Onze energie en tijd was op en daarom hebben wij Noordlaren lekker warm vanaf de bank thuis via de livestream bekeken. Hierop was te zien dat zowel Roel als Veerle die avond heel goed bij de les was want beiden zaten in de kopgroep die een ronde wist te pakken op het peloton. Bij nader inzien toch enorme spijt dat we niet in Noordlaren waren om te zien hoe Veerle een mooie 14^e plaats behaalde en Roel sprintte naar de 7e plaats. Wat een strijders! En wat hebben we genoten van de Hollandse folklore die het marathonschaatsen op natuurijs is, graag meer van dit soort festijnen!

Winterswijk
Veerle van Koppen: 20 (60 dames) -massasprint
Roel Boek: 48 (74 heren) -niet in ontsnapping

Noordlaren
Veerle van Koppen: 14 (63 dames) -in de ontsnapping
Roel Boek: 7 (74 heren) -in de ontsnapping

Uw verslaggever,
Renate van Koppen